LIROJ / ÇLIROJ, DY FJALË TË KUNDËRTA

Nga Saimir Lolja

Fjalët me “Ç” janë dy llojesh: (1) Në fjalë që germën “Ç” e kanë në rrënjë, për shembull, fjala “Çaj”. (2) Në fjalë që vendosja e germës “Ç” i jep kuptim të kundërt fjalës rrënjë, për shembull, fjala “Çrrënjos” është e kundërta e fjalës “Rrënjos”. Në Fjalorin e Gjuhës së Sotme Shqipe me 41’000 fjalë, botim i Akademisë së Shkencave, nga Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë, Tiranë, 1980, faqet 237 – 281 përmbajnë tan fjalët që fillojnë me germën “Ç”.

Në Fjalor është shkruar: “Gërma Ç përdoret për të krijuar folje nga folje të tjera me kuptim përforcues, p.sh. çliroj”. (?!). Si të tilla jepen vetëm pesë fjalët e mëposhtme që sjellin habi dhe të qeshura, sepse janë krijuar me dashje ose me porosi nga autorët e Fjalorit:

I Çlirët = Jo i shtrënguar fort (?!)

Çliroj = I sjell lirinë një vendi a populli duke dëbuar pushtuesin e huaj ose duke përmbysur klasat shtypëse; e kundërta: pushtoj (?!)

Çmekem = Mekem shumë (?!)

Çnduk = E nduk shumë (?!)

Ndërkohë, fjalët e grupit të dytë që përputhen me rregullin gjuhësor në Fjalor janë: Çakordim, Çalltis, Çarmatos, Çatdhesim, Çndokush, Çedukim, Çekuilibër, Çemërim, Çend, Çënjtem, Çintegrim, Çinteresohem, Çkalit, Çlidh,…Çlodhem, Çlyrësoj, Çmagnetizim, Çmagjeps, Çmallem, Çmartohem, Çmaterializohet, Çmbështillem, Çmbledh, Çmbreh, Çmbush, Çmend, Çmërzit, Çmësohem, Çmësysh, Çmilitarizim, Çminim, Çmobilizoj, Çmontim, Çmorrit, Çmprehje, Çngjyrosje, Çnjeh, Çnjerëzim, Çnatyrim, Çnderoj, Çndryshk, Çngjit, Çngjyroj, Çoksidim, Çrradhitje, Çregjistrim, Çrras, Çrregullim, Çrrethoj, Çrrënjoset, Çrrotulloj, Çrrudh, Çorganizim, Çorientim.

      Pra, Fjalori Gjuhësor vërteton pa dashje se fjala “Çlirim” është e kundërta e fjalës “Lirim”. Fjala “Çlirim” qe një fjalë e përkthyer nga fjala “Liberation” në anglisht qëllimisht në mënyrë të pa saktë. Pastaj ajo u mboll me duart e xhihadistëve sllavo-barabar (Slavic Communist, ang.) në fjalorin shqiptar në Prill 1927 kur organizata bolshevike me seli në Vjenë e quajtur Komiteti Nacional Revolucionar, e kryesuar nga Theofan Stilian Noli, me urdhër nga Kominterni mori emrin Komiteti i Çlirimit Kombëtar.

Në gjuhën Shqipe, në rastet përkatëse, gërma “Ç” vendoset para një fjale për t’i dhënë asaj kuptim të kundërt. Domethënë, e kundërta e fjalës “Lirim” është “Çlirim”, që domethënë “Pushtim”. Qeveritë shqiptare të kohës së Luftës II Botërore që ndiqnin rregullat gjuhësore kishin një ministri të emërtuar “Ministria e Tokave të Lirueme”. Ajo ministri kujdesej për tokat shqiptare ku forcat pushtuese jugosllave ishin dëbuar. Fjala “Çlirim” u fut në përdorim në vend të fjalëve “Lirim” ose “Liridhënie” për të sjellë fillimisht hutim dhe pastaj pranim të pa vetëdijshëm të pa saktësisë si saktësi. (Si një virus që prish kompjuterin.) Frutet e mbjelljes dashakeqe të disa fjalëve në Albanisht dhe përdorimit të tyre në vend të atyre në Shqip do të shijoheshin nga armiqtë që para Luftës II Botërore. Dhe Ligji Nr. 134, datë 5 Nëndor 1945, caktoi 28 Nëndorin si “Ditën e Çlirimit të Shqipërisë”.

Për sqarim, fjalët në përdorim kanë qenë e janë tre llojesh, për shembull:

Loja e zgjuarsisë me fjalët dallohet edhe në këtë tabelë. “Fronti Nacional-Çlirimtar” (alb.) domethënë “Balli Pushtues Kombtar” (Balli Jo-Kombtar) në Shqip. Organizata e “Frontit Nacional-Çlirimtar” (alb.) e krijuar prej Kominternit sllavo-barbar u quajt e mirë dhe vazhdon të quhet e mira prej propagandës sllavo-barbare (sllavo-komuniste, alb.). Armiku i kësaj organizate sllave “të mirë” u piketua organizata kombëtare e Ballit Kombtar, i cili qëllimisht nuk përcillej në Albanisht si “Fronti Nacional”. Sepse në Shqip do dukej Balli Pushtues Kombtar kundër Ballit Kombtar. Domethënë, Çlirim dhe Pushtim janë e njëjta gjë ngase janë dy fjalë të ndryshme për të njëjtin kuptim. Sepse “Çlirim” është fjala e kundërt e fjalës “Lirim” që është fjala e kundërt e fjalës “Pushtim”. Pra Çlirim = Pushtim.

(Zgjerim nga libri RECETA PA KOMB.)