Zhur, 14 Maj 2020: Gripin, (nuk ma zeÃË goja ta quaj COVID19 se e kaneÃË shndërruar neÃË peÃËrbindeÃËsh ndeÃËrkoheÃË qeÃË eÃËshteÃË meÃË pak se njeÃË grip i zakonsheÃËm) e provova veteÃË, dhe nisur nga eksperienca personale dhe sidomos nga ajo qeÃË pasheÃË gjateÃË dy javeÃËve neÃË klinikeÃËn infektive neÃË PrishtineÃË, kam konstatuar se nga ky grip, peÃËrvecç atyre qeÃË janeÃË me njeÃËreÃËn keÃËmbeÃË neÃË keÃËteÃË boteÃË dhe me tjetreÃËn te ajo tjetra, kurreÃËkujt s’i ka beÃËreÃË send.
Pra ky grip nuk eÃËshteÃË peÃËrbindeÃËsh dhe ata qeÃË e kaneÃË beÃËreÃË teÃË duket si dicçka i tmerrsheÃËm, duke i trembur e larguar njereÃËzit nga cçdo aktivitet, ia kaneÃË daleÃË qeÃË duke leÃËshuar neÃË qarkullim keÃËteÃË truk, keÃËteÃË rreneÃË teÃË themi, teÃË mbyllin neÃË shteÃËpiteÃË e tyre gati teÃË gjitheÃË boteÃËn dhe teÃË paralizojneÃË cçdo aktivitet. VeteÃËm se kjo rreneÃË eÃËshteÃË nga ato qeÃË u peÃËrdor me ustalleÃËk nga ai qeÃË e nxori neÃË sipeÃËrfaqe. Ka ditur kaq bukur ti fus’ krupeÃËn miletit, mjekeÃËve, qeverive… teÃË gjitheÃË planetit.
Tani ndonjeÃË prej jush dhe mund te thoteÃË “po ky Cufi mireÃË ishte, cç’pati qeÃË po flet neÃË tym, ne e dinim peÃËr djaleÃË serioz”. Ajo qeÃË dua teÃË deÃËftoj nuk ka lidhje me ndonjeÃË pretendim timin peÃËr teÃË zbuluar ujin e ftohteÃË duke ngritur dyshime teÃË tipit: gripi eÃËshteÃË stisur nga dikush. Nuk jam aq reÃËndeÃË. Pra, s’e kam ndeÃËrmend teÃË qeÃËndroj gjateÃË neÃË hullineÃË ku eÃËshteÃË peÃËrfshireÃË bota: e krijuan kinezeÃËt, jo po Trampi, jo po Dhoma e RomeÃËs, Sorosi, “Cçadra”… e meÃË the teÃË thasheÃË. UneÃË veteÃËm doja teÃË tregoja, nisur nga ajo qeÃË kam pareÃË dhe peÃËrjetuar, se ky “mort” eÃËshteÃË keqmenaxhuar prej dy kryeministrave…
Isuf Kurtaj
Prej paafteÃËsiseÃË seÃË tyre, mua por dhe shumeÃË prej nesh, na kaneÃË ndodhur disa “gjeÃËma”. Kam 2 muaj pa shkuar neÃË TiraneÃË peÃËr teÃË pareÃË Glaukun dhe NineÃËn, dhe kjo veteÃËm peÃËr shkak teÃË tekave teÃË kryeministrit teÃË ShqipeÃËriseÃË londineze Edi Rama dhe kryeministrit teÃË ShqipeÃËriseÃË Verilindore Albin Kurti.
Ulja e traut neÃË VeÃËrmiceÃË peÃËr shqiptareÃËt e dy aneÃËve me preteksin qeÃË teÃË ruhemi, eÃËshteÃË njeÃË axhamilleÃËk i madh qeÃË treguan teÃË dy kryeministrat. Por para se teÃË ndalem te papjekuria qeÃË dy mbreteÃËrit e njeÃË keÃËshtjelle deÃËshmuan, meÃË pareÃË dua t’iu rreÃËfej peÃËr gjeÃËmeÃËn tjeteÃËr.
Sicç e thasheÃË meÃË lart, uneÃË u infektova nga ky grip.
Pas tre diteÃËsh me temperatureÃË, por jo kushedi sa teÃË larteÃË, e beÃËra testin neÃË klinikeÃËn infektive neÃË PrishtineÃË, ku dola pozitiv. Nuk isha peÃËrgatitur peÃËr t’u shtruar neÃË spital. UneÃË shkova peÃËr teÃË hequr merakun se nuk e besoja se isha pozitiv. AsnjeÃË rrobeÃË nuk kisha me vete dhe as ushqim. Dy javeÃË kam fjetur neÃË spital pa batanije, pa cçarcçaf. JasteÃËkun neÃË diteÃËn e pesteÃË ma solli njeÃË shok. Prishtina u fut neÃË karantineÃË dhe nuk vinin dot familjareÃËt nga Prizreni. Batanija qeÃË me solli njeÃË infermiere, 3 diteÃË para se teÃË dilja nga spitali, edhe po teÃË nxirren nga ndonjeÃË kosh plehrash nuk do teÃË qelbte me shumeÃË. Nuk na krijuan asnjeÃË mundeÃËsi teÃË blinim ujeÃË, leng, kos, djath, ilacçe peÃËr diare… KeÃËshtu i kalova dy javeÃË neÃË klinikeÃËn infektive. Pa ujeÃË, ilacçe…
Le teÃË ndalemi pak te “peÃËrbindeÃËshi”.
A eÃËshteÃË veÃËrtet COVID 19 kaq i rreÃËziksheÃËm, a merr jeteÃË njereÃËzish?
Jua them uneÃË. Perjashto rastet me probleme teÃË reÃËnda sheÃËndeteÃËsore, pra ata qeÃË lengonin nga seÃËmundje teÃË reÃËnda prej koheÃËsh, dhe qeÃË numeÃËroheshin neÃË klinikeÃË me gishtat e njereÃËs doreÃË, pjeseÃËn tjeteÃËr teÃË prekurve, gripi, apo sicç po e quajneÃË COVID 19 as nuk i ka gudulisur. Pra, “peÃËrbindeÃËshi” qeÃË ka paralizuar njeÃË boteÃË teÃË teÃËreÃË, pacienteÃËt e klinikeÃËs infektive, i guduliste nja dy diteÃË, disave i jepte ndonjeÃË kolleÃË dhe ndonjeÃË tjetrit temperatureÃË. Por veteÃËm dy diteÃË ama. MeÃË pas pacienteÃËt nuk kishin as dhimbje koke, dhe keÃËteÃË ta thonin dhe mjekeÃËt gjateÃË vizitave qeÃË vinin qeÃË neÃË diteÃËn e treteÃË: teÃË gjitha parametrat mjekeÃËsore i keni neÃË rregull.
NdeÃËrkoheÃË qeÃË kalonin diteÃËt, javeÃËt… pacienteÃËt vazhdonin teÃË deÃËgjonin teÃË njeÃËjtin refren, dhe domosdo njeÃË diteÃË do teÃË pyesnin mjekun, shefin e infektivit, drejtorin: pse duhet teÃË qeÃËndrojmeÃË akoma neÃË spital kur prej diteÃËsh nuk kemi asnjeÃË shqetesim, dhe se teÃË “vegjetuarit” pa asnjeÃË sintomeÃË neÃË keÃËteÃË vend ku mungojneÃË ilacçet bazeÃË, ku verdalloset turlilloj virusi, ku ushqimi eÃËshteÃË larg asaj qeÃË rekomandohet peÃËr njeÃË teÃË prekur nga gripi, ku kushtet janeÃË lemeri, ku sheÃËrbimi mjekeÃËsor eÃËshteÃË larg asaj qeÃË eÃËshteÃË trumbetuar: mjeku hero…, pra pjesa meÃË madhe e stafit janeÃË jo profesionaleÃË, arroganteÃË dhe teÃË papeÃËrgjegsheÃËm…
Dhe kur ia ke numëruar para syve 1000 arsyet pse duhet teÃË largohesh nga spitali, peÃËrballesh me njeÃË gjuhë rruge teÃË mjekut, me njeÃË ngritje supesh teÃË shefit teÃË repartit, ndeÃËrrim bisede dhe neÃË rastin meÃË ekstrem, ikje nga dhoma. Dhe kjo eÃËshteÃË një histori e dëgjuar gati nga secili pacient i shtruar neÃË klinikeÃË infektive.
Pasi ia numeÃËron teÃË gjitha dhe dakordohet se “nuk keni asnjeÃË simptomeÃË”, dhe peÃËr meÃË tepeÃËr i jep dhe garanci se neÃË shteÃËpi i ke teÃË gjitha kushtet e keÃËrkuara peÃËr t’u veteÃËizoluar, seÃËrish nuk teÃË leÃËneÃË teÃË daleÃËsh, pa u rebeluar. Kjo sa i peÃËrket mjekeÃËve heronj teÃË vendit toneÃË, gripit qeÃË shteti, mediat, mjekeÃËt… e kaneÃË beÃËreÃË gogol, por qeÃË neÃË fakt eÃËshteÃË flama meÃË pak e rrezikshme qeÃË ka kaluar keÃËtej pari. Pra kush ka theÃËneÃË se ky grip eÃËshteÃË monsteÃËr ia ka fut kot! Kaq peÃËr gripin.
***
Tani, dua teÃË merrem me ata qeÃË e kaneÃË menaxhuar gripin.
Si kaneÃË reaguar kryeministrat taneÃË?
TeÃË dy kaneÃË deÃËshtuar. NeÃË teÃË gjitha aspektet. AteÃË shëndetësor e dimeÃË teÃË gjitheÃË. EÃËshteÃË peÃËrtokeÃË. Ndoshta te kjo si i KosoveÃËs nuk ka dhe shumeÃË faj sepse nuk ka pasur koheÃË teÃË tregojeÃË veten. Por dua teÃË flas peÃËr “specialisteÃËt” e sheÃËndeteÃËsiseÃË qeÃË nxirrnin neÃË media peÃËr teÃË lexuar deklarata dhe peÃËr teÃË na treguar sa mireÃË janeÃË duke e luftuar, se vendet tona janeÃË ku e ku larg me ateÃË qeÃË ndodh neÃË vendet tona. Por gjendja reale neÃË spitale ishte peÃËr hibret. UjeÃË nuk i ofrohet pacienteÃËve neÃË klinikeÃËn infektive. Ata nuk dalin dot të blejneÃË.
Janë të izoluar.
E imagjinoni dot?
PeÃËr cçfareÃË suksesi teÃË ministrit Arben Vitia mund teÃË flasim?
Jeni neÃË terezi?!
Tjetra. E mbyllën vendin pa beÃËreÃË meÃË pareÃË njeÃË analizeÃË teÃË holleÃËsishme me eksperteÃË teÃË sheÃËndeteÃËsiseÃË, ekonomiseÃË, arsimit. Mbyllën shkollat, detyruan qytetareÃËt teÃË linin puneÃËn, mbyllën bizneset… falimentuan njeÃË pjeseÃË e mireÃË e bizneseve teÃË meÃËdha, teÃË mesme dhe sidomos teÃË vogla, teÃË cileÃËt ashtu keÃËshtu edhe pa keÃËteÃË “peshqesh” mezi mbaheshin neÃË keÃËmbeÃË. Nga kjo paralizeÃË qytetareÃË qeÃË punonin neÃË privat janeÃË mjeruar. Kushedi si janeÃË duke mbijetuar.
AsnjeÃË kokeÃËcçarje serioze nga dy kryeministrat taneÃË peÃË teÃË gjitheÃË keÃËto kategori, qeÃË peÃËrbeÃËjneÃË peÃËr qindjen meÃË teÃË madhe teÃË shoqeÃËriseÃË. Nga ana tjeteÃËr arsimi eÃËshteÃË neÃË kolaps. MeÃËsim online beÃËhet peÃËr sy e faqe. Dhe pas dy muajsh larg auditoreÃËve dhe kur gjendja sipas tyre me gripin eÃËshteÃË veÃËneÃË neÃËn kontroll nuk ka asnjeÃË plan se cç’do teÃË beÃËhet me nxeÃËneÃËsit. EÃËshteÃË e paqarteÃË se si do t’i beÃËjneÃË maturanteÃËt provimin e matureÃËs dhe nxeÃËneÃËsit e klasave teÃË neÃËnta testin e arritshmeÃËriseÃË?
CçfareÃË duhet teÃË beÃËnin Rama dhe Kurti?
KeÃËto pra duhet teÃË beÃËnin. QeÃË para se teÃË fusnin neÃË karantineÃË dy ShqipeÃËriteÃË tona, ateÃËhereÃË kur neÃË Itali u shfaq me teÃË madhe, duhej teÃË mendonin peÃËr teÃË gjitha keÃËto. Duhet teÃË ishin takuar dhe teÃË vendosnin pika mbi peÃËr cçdo cçeÃËshtje me njeÃË plan teÃË përbashkët dhe jo teÃË eglendiseshin secili neÃË hesap teÃË vet. TeÃË shtroheshin me eksperteÃËt e cçdo fushe dhe teÃË vepronin si njeÃË vend i veteÃËm.
Sa shumeÃË qeÃË keÃËrkoj dhe uneÃË. TeÃË them teÃË drejteÃËn nga Rama nuk është se prisja ta beÃËnte keÃËteÃË hap, por nga Albini po. Ai duhej ta kishte beÃËreÃË. Por as ai nuk e vuri ujin neÃË zjarr. Ndoshta ngaqeÃË kishte gajle teÃË tjera, dhe gajlet e tij janeÃË ku e ku meÃË teÃË reÃËndeÃËsishme se keÃËto gajlet e tona. Ndoshta.