PELLAZGЁT ILIRЁ
Nga Dr. Mathieu Aref – Paris, më 3 nëntor 2025
Në postimin e mëparshëm, përmenda fjalën “mec” sepse është tregues i lashtësisë së fjalës. Për më tepër, nuk përdoret më aq gjerësisht sa para Mesjetës (shekulli i 10-të), pasi është zëvendësuar me kalimin e kohës nga fjala “djalë”. Është ruajtur e paprekur vetëm në rajone të paarritshme dhe të egra ku zhvillimi sociolinguistik ka qenë shumë i kufizuar deri në kohët moderne, por ka mbetur e kufizuar në një nga rajonet më të vjetra të trojeve shqipfolëse (Mirditë, Mat, Peshkopi, Dibër… dhe rajoni i Liqenit të Ohrit).
Për të shmangur nënshtrimin dhe asimilimin, ishte pikërisht në këtë rajon që një pjesë e Pellazgëve të Pellazgjisë (Greqia e sotme), e pushtuar nga pushtuesit Helenë, gjetën një strehë të sigurt për t’u strehuar me bashkëkombësit e tyre pellazgë që mbetën jashtë sferës helene.
Në të vërtetë (ashtu siç bënë fenikasit në Mesdhe), Hellenët kurrë nuk pushtuan asnjë nga rajonet pellazge në veri të Peloponezit dhe Thesalisë, të cilat mbetën të lira dhe të pavarura. Kjo është arsyeja pse ky “popull” i Greqisë veriore u quajt arbitrarisht “Popull i Lirë” (Ilir).
Nga kjo pikë emri “PELLAZG” filloi të zhdukej në favor të emrit ILIR… dhe çdo gjë që lidhej me Pellazgët quhej “Ilirë”… kjo vazhdon deri më sot. Kështu pra u modifikua ose manipulua historia prestigjioze e Pellazgëve.
Goditja përfundimtare iu dha përfundimisht të gjithë autorëve modernë të fund shekullit të 19-të dhe fillim shekullit të 20-të (historianë, gjuhëtarë dhe arkeologë) të cilët dekretuan se “Pellazgët” ishin një “popull para-helen që u zhduk pa lënë asnjë gjurmë”. Kështu ata favorizuan pushtuesit e Pellazgjisë: Helenët. Nga kjo pikë emri “Ilirë” u përhap gjerësisht, në dëm të Pellazgëve.
Më në fund, nga kjo pikë (shekulli i 19-të) studimet dhe kërkimet mbi “Pellazgët” u zbehën… përveç kulturës, inteligjencës, mprehtësisë, largpamësisë dhe njohurive të disa vizionarëve që vendosën një lidhje historike dhe etnolinguistike midis “Pellazgëve” dhe “Shqiptarëve të sotëm”.
Këta “gjeni” (Leibniz/1646-1716, K.O. Müller/1797-1840, dhe të tjerë jo më pak të famshëm) shqiptuan të vërteta të pakundërshtueshme si “vizionarë” (specialiteti i të cilëve nuk ishte pellazgologjia… e cila, rastësisht, nuk ekzistonte në atë kohë), por për fat të keq, ata nuk kryen, ose nuk ishin në gjendje të ndërmerrnin, studime të thella mbi Pellazgët.
Megjithatë, ky nuk është problem, sepse ata ndriçuan dhe bindën ata që më vonë do të merrnin pishtarin e këtij qytetërimi, i cili, mbi të gjitha, la një gjurmë: gjuha moderne shqipe, një fosil i vërtetë i gjallë dhe gjuha amtare e Europës.
Dhe, pa asnjë lajkatim nga ana ime, jam i vetmi që, për më shumë se 50 vjet, jo vetëm e kam pohuar këtë, por e kam konfirmuar atë në një tezë të paraqitur në Sorbonë në vitin 2012 në Paris, si dhe në disa libra të botuar mbi këtë temë (Historia dhe Gjuha e Pellazgëve).
Në hartë: Të gjitha variantet e Popullit të madh PELLAZG – nga Atlantiku deri në Detin e Zi dhe një copë të Azisë perëndimore.
______________________
PELLAZGЁT PA-RAARDHЁSIT E VЁRTETЁ TЁ POPULLIT SHQIPTAR (ILIRЁT ISHIN PELLAZGЁT E LIRЁ)
