Gjakovë, 07. 02. 2015 – (Problemi) – Organizata e Kombeve të Bashkuara, bota dhe të gjithë po e shohim PROBLEMIN – dinamikën masovike të zbrazjes së Kosovës. OKB-ja e përcjell me konstatime, Evropa dhe Bota e shumica edhe prej nesh me sy – kamera e ekrane, parlamentarët e klasa politike me “kokorisje”, kurse ata që me qindra autobusa po largohen, po e përjetojnë me vaje, dënesje, lot në sy, fëmijë të sëmurë në kampe, të ndrydhur e strukur në forma më të ulta psikologjike në këto netë të acarit dimëror të rrugës së pa qëllim e pa shpresë. Dimenzionet e këtij problemi kombëtar kemi filluar t’i kuptojmë që janë historike dhe kolosale, që mos t’i quaj të kobshme.
Lindja – Ky problem lindi që në momentin kur u kthyem nga egzodusi masovik i vitit 1999. Filluan ndërtime masovike. U dhanë ndihma dhe investime ndërkombëtare, investime me rroga, kreditë e njerëzve nga diaspora; vërshoi bollëku i mjeteve dhe të mirave materiale me masë aq sa gjithësesi për më pak se 2 milionë banorë, do të mjaftonin për një jetë të mirë vijuese, po të menaxhoheshin ato SI DUHET. Por, të gjitha ato mjete shkuan në:
a) xhepat (bankat edhe jashtë Kosovës) të funksionarëve dhe të të tjerëve;
b) në ndërtimin e komplekseve dhe objekteve deri në tejkalimin e shumëfishtë të nevojave;
c) në pompa të benzinës (karburanteve) dhe makina të shrenjta të klasës politike dhe “biznesmenëve”, oligarkisë ekonomike të lidhur me ate politike.
Të gjitha ato mjete dhe ai bollëk përfundoi në humnerë të pakthyeshme.
Të gjitha këto shkuan në gjenerimin e një psikologjie optike apo të rrejshme të pasurimit tonë, por në fakt duke u sjellë vërdallë në shitblerje e shërbime, ato mjete NUK ARRITËN NË INVESTIME TË BUJQËSISË që siguron bukën dhe ushqimin cilësor, INDUSTRISË DHE SJELLJES SË RROTËS RIPRODHUESE – ZHVILLUESE EKONOMIKE, ku do të bëhej edhe punësimi stabil dhe afatgjatë i njerëzve.
Rritjen e papunësisë “e zbutën” me hapjen e shkollave dhe fakulteteve publiko –politike dhe private ekonomike, të cilat janë shkolla apo fakultete të mjerimit, meqë njerëzit e papunë “kënaqen” se gjoja po kualifikohen, për të kuptuar tani pas qindra fakulteteve e mijërara njerëzve “të shkolluar”, por të papunë dhe pa dituri për titullin shkollor që shkruan në letrat e quajtura diploma.
Qindra e mijëra Bachelora dhe Magjistra por edhe PHD-a të “shkollave tona” politiko-biznesore iu bashkuan armatës së të papunëve, të rinjve të tjerë që tani, nga lufta pas gadi dy dekadash u burrëruan për ta rritë numrin e armatës së të papunëve dhe të mjerëve. U shpenzuan edhe të hollat e fundit të cilat ricikloheshin me huazime e fajde për t’i shtyrë vuajtjet psikologjike duke pirë kafe në pijetoret e mbushura përplot. Numrat 60 euro, 120 euro, 380 euro e matematikat e ngjajshme të të ardhurave të shumicës ishin realitet i bisedave ankuese të njerëzve. Njerëzve që përfunduan me xhepa të thatë, edhe pse me shtëpi me mure të forta, me Autostradë të Kombit, me këngë kreshike, por me ardhmëri të pa shpresë. Panë që të gjtha ato ishin shminka, sikurse ato që shihen në internete e ekrane, ishin megalomanizëm ironik, kundër situatës individuale e kolektive në të cilën u zhytën.
PSE NË KËTO MOMENTE DHE NË KËTË MËNYRË?
Faktori tinzak dhe perfid i shtohet realitetit tonë të mjerueshëm.
Është e kuptueshme që tani kemi arritur kulmin e mjerimit kronologjik të përshkruar, por përgjigjen në pyetjen se, pse pikerisht tani në kulmin e acarit dimëror, kur fëmijët por edhe të rriturit po vdesin në rrugë? Pse kaq urgjentisht dhe kaq masovikisht? Pse kaq çuditërisht po zbrazet Kosova? Duhet ta kërkojmë jo vetëm në faktorët e përmendur por edhe te “një dorë tinëzare të zgjatur” që po na jep këtë shtyrje kah humnera.
Në kohën e Serbisë së Rankoviqit dhe Millosheviqit e dinim armikun e egzodusit në mënyrë konkrete, ndërsa sot e kemi më vështirë. Dy faktorët: mjerimi ekonomiko – psikologjik dhe “dora e pa dukshme” janë bukur abstrakte.
ZGJIDHJA
Çdo problem e ka të paktën një zgjidhje të mençur dhe fatlume, por duhet të gjendet ajo. Problemi ynë, mendoj unë, duhet pa tjetër të zgjidhet në dy faza:
a) Në menyrë aftashkurtër apo urgjentisht
b) Me aktivitet të planifikuar afatgjatë.
Urgjentisht ka dy forma:
1. Klasa politike të shoh këtë situatë me dimenzionet e saja historike dhe shumë drastike si dhe të vendosë – PEZULLOJË pozitat e tyre në dorëheqje. Të ndalen automatikisht lëvizjet e këtilla dhe t’i thuhet popullit: “I pezulluam pozitat tona politike deri në zgjidhjen e problemit të migrimit masiv, ndaj edhe ju ndaleni automatikisht ikjen dhe na jepni një mundësi që së bashku dhe në mënyrë transparente të gjejmë zgjidhje. Ne, nga një pjesë e rrogave tona do t’i ndajmë si fonde, do të ndajmë urgjentisht edhe fonde tjera nga buxheti dhe nga huazimet eventuale që t’ju sigurojmë ekzistencën e juaj”. Nëse klasa politike, parlamenti dhe elita shtetërore nuk e bëjnë këtë urgjentisht, duhet të veprohet në mënyrë tjetër.
2. Të dalë një forcë e re politike që do t’iu prinë masave, sidomos atyre që po marrin botën në sy. Mos të dalin më në rrugë për një punim shkencor të rektorit apo ngjajshëm. Të dalin në protesta të qeta masovike të cilat e dridhin tërë Kosovën, por të pandalshme, të pandërprera, derisa qeveria dhe klasa politike e Kosovës të merret seriozisht, apo të kërkohet dorëheqja e pa revokueshme e të gjithëve, si dhe derisa Evropa dhe OKB-ja jo vetëm të flasin apo të dërgojnë hajna të EULEKS-it, por të injektojnë mjete dhe organizime ekonomike. Ne kemi vëllezërit tanë në Evropë dhe Amerikë dhe se për një organizim të këtillë ata mezi presin si çdoherë më parë, për t’i mbushur rrugët e Evropës dhe SHBA-ve me protesta e kërkesat që të na ndihmojnë për të luftuar dy faktorët e përmendur. Duhet urgjentisht t’i sinkronizojmë veprimet me ta.
3. Që të formohen fonde solidarizuese në Kosovë dhe diasporë. Aksionet siç ishte ai i 3% të dikurshëm, në nivel të Kosovës dhe diasporës tani janë urgjentisht të domosdoshme. Por për momentin ky aksion duhet të jetë me përqindje më të lartë, nga se nuk do të jetë afatgjatë siç ishte 3% dikur.
Pra, në një mënyrë, në formën e parë apo të dytë, urgjentisht duhet të ndërpritet ky migrim masovik, me pasoja të kobshme të papara kombëtare.
Pas ndërprerjes së këtij fenomeni të shëmtuar historik, të punohet në mënyrë urgjente por afatgjate në investime ekonomike, në hapjen e vendeve të punës, në bujqësi, në eliminimin e shkollave politiko – ekonomike dhe zëvendësimin e tyre me ato profesionale pedagogjike të kohës. Me përmirësimin e shëndetësisë, jetës sociale dhe jetës ekonomike në përgjithësi.
Është evidente që gjendemi para një vale turbulente të mjerimit shekullor, së cilës duhet t’i përgjigjemi me një valë apo aksion kolosal historik. Por këtu shtrohet pyetja se a duhet të niset ajo nga vullneti i klasës politike dhe qeveritarëve, apo nga masat popullore? Kjo duhet shumë shpejt të evidentohet dhe të hidhemi në aksion.
***
– KUSH ËSHTË JAHJA KOKAJ –
…………………………………
(Ilustrimet i përzgjodhi editori i pashtriku.org, sh.b)
