NJË UDHË E GJATË

Nga Rexhep Kasumaj

Korrik 2022, Berlin

Nga shfletimet gjermane

NJË UDHË E GJATË

(Mbi integrimet ballkanike…)

1.

Ballkani perëndimor do mbetej deri sot një terra nullius. Një zonë gri në askujtnajë.

Tragjedia e Ukrainës që paraskicon linja të reja gjeopolitike në arkitekturën siguritare të Europës, shpejtoi Brukselin e tronditur.

Ndaj dhe, pas përplasjeve në shtëpi, do të jepte shenjën e hapjes së bisedimeve me Shqipërinë e Maqedoninë e veriut.

Entuziazmi në Tiranë e Shkup është i madh. Dhe, natyrisht, legjitim.

Porse një hije pret që në kthesën e parë. Shtegu është i gjatë. Madje, si rrëfejnë përvoja aplikantësh të hershëm, maratonike deri në deshpërim, tek humbet kuptimi i pritjes së pafund.

2.

Nga shënimet ndër vite (“Nisma e stabilitetit”, Berlin) është e njohur se, nëse koha e negocijimit me Lituaninë, Letoninë dhe Sllovakinë do të zgjaste 34, me Estoninë, Poloninë dhe Slloveninë mëtej akoma, e pra 56 muaj. Kurse bullgarët e rumunët do të bisedonin katër vjet e tetë muaj. Shumë pak, sigurisht. Sepse Bukureshti e Sofja ishin, vërtetë, shumë larg pragut të vlerave europiane.

Natyrisht, ishte nguti strategjik për t’i vënë gardhin rrethues truallit të vet përballë revanshizmit rus. Dhe kjo mbyllje e njërit sy doli e mirëmenduar. Agresioni rus në Ukrainë provon, mjerisht, saktësinë e pandehmës së atëhershme fatale.

3.

A mund t’i shpresojnë të tjerë, pastaj, kësaj urgjence?

Aspak!

Serbia përplaset tash 4 vjet e 5 muaj në një proces të vështirë anëtarësimi, duke hapur në harkun e gjithsejtë kohor vetëm dy kapituj të shkretë. Kurse Mali i zi pret plot pesë vjet, për të kryer, ndërkohë vetëm tre kapituj, e mandej rënje në alvani politike.

Ndërkaq, Turkia prek vetë majën e bezdisë. Radhëpritja e saj ka stagnuar ku ishte dhe jo më pak se 8 vjet e 8 muaj, për të hapur me mundim një kapitull të vetëm. Në fakt, negociatat me Ankaranë janë suspenduar, ndaj dhe pasonte kronika e lodhshme në pambarim.

Sa ngadalë, si një qerre e prishur ngjan kur të mendosh 35 kapitujt, që vetëm kur të plotësohen të gjithë, hapet Porta e shtëpisë Europë. 

Nga ç’duket, një jetë të tërë brezi mund të konsumojë kandidatura dhe kuvendimet e hyrjes nën strehën e saj.

4.

Mirëpo krejt ndesh me pritjet ëndërrtare, vetë nisja e negociatave nuk përbën asnjëlloj favorizimi: as me përnxitje reformash, as me lekë, as me frymëzim imagjinate, as me edukatë patriotizmi, as me shpërblime dhe as me ulje kriteresh në orët e gjasshme të angështive politike të Europës. 

Por udhën, rëndom, e shoqërojnë fjalëmëdhatë e dyanshme kotnare. Se, me sa dimë tashmë, i dedikohen nëvojës së shpeshtë konjukturale: nga Brukseli për Europën romantike të të gjithëve dhe nga kryeqytetet e vona për mashtrimet zgjedhore.

Çelësi magjik është, që këtej, reformimi e, kjo domethënë, europjanizimi paraprak i jetës politike e sociale të vendeve aplikante. I përskajuar, ai shfaqet i prerë: vota e lirë dhe pushteti i çliruar nga krimi e korrupcioni që i bren esencën jetike të demokracisë. Madje rrëmon vetë themelet e sovraniteteve shtetërore.

Ky çelës i artë, i vetmi, ngadalëson apo shpejton rendjen prej mushke ose ati e, kurrësesi, hapja formale e negocijimit për aderim në Ngrehën komunitare.

Serbia, Turqia e Mali i zi – a nuk janë ekzemplarët trishtues?

Është mungesa e kësaj qytetnie demokratike që mund të mbajë peng ende dhe “nusen” e pafat të Ramës. Ndoshta, po ngelën punët shtetërore kështu, në dorën e deritashme, aherë më gjatë se jeta e tij. Jo vetëm politike…

Total
0
Shares
Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *

Për siguri, kërkohet përdorimi i shërbimit reCAPTCHA të Google, i cili i nënshtrohet Politikës së Privatësisë dhe Kushteve të Përdorimit të Google.

Unë pajtohem me këto kushte.

Postime të Lidhura